Functioneel trainen is een training die erop is gericht om een lichamelijke handeling of functie te verbeteren of te ondersteunen. De oefening kan gericht zijn op bijvoorbeeld een taak in het dagelijks leven, blessure preventie, een te behalen doel, of een sport specifiek doel.
In sommige gevallen kan het functioneel zijn om eerst iets anders te trainen voordat we aan het echte doel gaan werken, zodat je optimaal kan functioneren en er alles uit kan halen wat nodig is om je doel te bereiken. Bijvoorbeeld als je wilt gaan powerliften, maar dit heb je nog nooit gedaan. Dan kan het raadzaam en functioneel zijn om buiten het powerliften zelf ook andere oefeningen te doen die een powerlifter ondersteunen. Bijv Rompstijfheid.
De training ondersteunt het doel
Diverse sportscholen claimen dat ze lessen aanbieden waarin functioneel getraind wordt, maar de praktijk wijst uit dat deze trainingen soms onterecht als een functionele training betiteld wordt.
Een functionele training komt het beste tot zijn recht als deze op een individu gericht is en niet op een groep mensen, tenzij deze groep hetzelfde doel nastreven zoals een sportteam. Op een sportschool is dit meestal niet het geval en daarom worden veel trainingsmethodes onterecht als een functionele training bestempeld. Een functionele training wordt niet bepaald door een trainingsmethode of oefening, maar juist wel door een hulpvraag van een sporter of individu die gericht is op een bepaalde functie/taak.
De training moet het doel ondersteunen. Een goed voorbeeld is een volleyballer die wenst om hoger te kunnen springen. Volleyballers moeten veel springen en zijn afhankelijk van hun sprongvermogen. Een speler met sterke kuitspieren springt hoger en zal minder snel lokaal moe worden. Om zo hoog mogelijk te springen liggen kuitspieroefeningen voor de hand. Dit kun je op meerdere manieren doen zoals bijvoorbeeld touwtje springen of met diverse weerstanden trainen. Als het maar gericht is om de functie en/of de taak te verbeteren of te ondersteunen.
Eerst moet de basis goed zijn
In sommige gevallen kan het functioneel zijn om eerst iets anders te trainen voordat we aan het echte doel gaan werken, zodat je optimaal kan functioneren en er alles uit kan halen wat nodig is om je doel te bereiken. Bijvoorbeeld als je wilt gaan powerliften, maar dit nog nooit hebt gedaan. Dan kan het raadzaam en functioneel zijn om buiten het powerliften zelf ook andere oefeningen te doen die een powerlifter ondersteunen. Bijv Rompstijfheid.
Zware gewichten
Het functionele aspect voor de volleyballer in ons voorbeeld, neemt af wanneer we met zware gewichten gaan trainen. Omdat je tijdens het springen ook geen zware weerstanden hoeft te overbruggen is het functioneler om te trainen met een laag gewicht en veel herhalingen. Daarnaast is in een wedstrijd de snelheid van een sprong ook zeer belangrijk. Het is dan aan te raden om een training te kiezen met veel herhalingen op hoge snelheid. Touwtje springen komt daar vrij dichtbij in de buurt.
Op het moment dat jouw doel is om meer spiermassa te kweken daarentegen zal touwtje springen wat minder functioneel zijn. En juist de zwaardere gewichten in een training wel. Mits dit ook weer op een goede functionele manier gebeurd.
Ook interessant om een voorbeeld te geven van een oefening die in veel gevallen niet functioneel is. Buikspieroefeningen zoals ‘sit-ups’, waarbij je herhaaldelijke het bovenlichaam kromt zijn veelal niet functioneel. De buikspieren hebben als doel om de wervelkolom te stabiliseren en bij deze oefeningen wordt er weinig stabiliteit gevraagd. Je rompspieren zorgen ervoor dat je niet naar rechts, links, voor of achterover valt. Ze houden je rechtop. Oefeningen als Sit-ups en dergelijke buikspieroefeningen zijn zeer belastend voor de tussenwervelschijven. In veel gevallen zal het je op lange termijn meer kwaad dan goed doen. Dit is dus niet functioneel en zal niet bijdragen aan het doel.
Eerst je doel formuleren
Een functionele training is er niet op gericht om maximale spierkracht te ontwikkelen (behalve als dat je doel zou zijn), maar meer gefocust of het van toevoeging is op het dagelijkse leven of in jouw sport of in het belang met jouw doel. Maar je dient dan wel eerst je doel te formuleren en duidelijk te hebben wat je doel precies is. Pas achteraf ga je daar oefeningen aan toevoegen die dat doel uiteindelijk kunnen dienen. Kortom, functionele training wordt vooral ingezet om dichterbij je doel te komen.
Daniëlle de Jong-Roet
Enforce Franchisenemer & Mastertrainer
danielle@enforce.nl
Plan een gratis coachgesprek of doe de online lidmaatschapstest
Klinkt dit goed en ben jij ook klaar voor een fitter & gezonder leven? Plan dan nu een gratis coachingsgesprek in met mij of één van de andere master trainers! 100% risicoloos, de eerste stap was nog nooit zo gemakkelijk!
Twijfel je nog? Doe dan de vrijblijvende online lidmaatschapstest: 6 korte vragen (slechts 1 min. invultijd) om te ontdekken of Enforce bij jou past!
